Regulacje prawne działania firm transportowych

W ramach przystosowania polskiego prawa do unijnego weszła w życie nowa ustawa o transporcie drogowym. Określa ona zasady podejmowania i wykonania:

-          krajowego transportu drogowego,

-          międzynarodowego transportu drogowego,

-          niezarobkowego krajowego przewozu drogowego,

-          niezarobkowego międzynarodowego przewozu drogowego[1].

Zgodnie z nią na zasadzie wzajemności przedsiębiorcy zagraniczni będą uprawnieni do wykonywania transportu drogowego na terytorium RP na podstawie prawa właściwego dla kraju ich siedziby. Ustawa wprowadza również określone warunki podejmowania i wykonywania działalności przewozowej. Jednym z takich warunków są szkolenia zarówno kierowców, służb dyspozycyjnych, jak i właścicieli oraz gremiów kierowniczych.

Nowa ustawa o transporcie drogowym wprowadza również licencje na przewozy krajowe – identycznie jak w UE. Jest to duży krok naprzód regulujący polski sektor transportu samochodowego. Powinno to wpłynąć na wzrost profesjonalizmu polskich przewoźników wewnętrznych, gdyż, aby otrzymać licencje na podejmowanie i wykonywanie tych przewozów, będą oni musieli spełnić określone warunki, w tym udokumentować swój profesjonalizm.

Licencja na krajowy transport drogowy upoważnia do podejmowania i wykonywania przewozów. Licencja na międzynarodowy transport drogowy nie zastępuje zezwoleń wymaganych przepisami lub umowami międzynarodowymi.

Zezwolenia te są w naszych warunkach na ogół trudno dostępne. Dotyczy to krajów, które te zezwolenia reglamentują, takich jak: Austria, Niemcy, Francja, Belgia itp[2]. BOTM wydaje zezwolenia na określone kierunki w ilościach liczonych w stosunku do roku poprzedniego, co uniemożliwia przewoźnikom uzyskanie znacznie większej liczby zezwoleń niż w roku poprzednim.

            Przyjęcie Polski do Unii Europejskiej wyeliminuje tę przeszkodę, utrudniającą prace polskim przewoźnikom międzynarodowym.

Obecnie duże znaczenie odgrywa Umowa Europejska dotycząca pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe zwana AETR[3]. Została ona sporządzona przez Europejską Komisje Gospodarczą ONZ w Genewie, złożono do podpisu 1 lipca 1970 roku, weszła w życie 5 stycznia 1976 roku. Polska była jednym z inicjatorów prac nad ta Umową i podpisała już 24 marca 1971 roku. Odmienność regulacji czasu pracy w Polsce, system wynagrodzeń i układy zbiorowe spowodowały iż procedura ratyfikacyjna miała miejsce dopiero w październiku 1992 roku[4].

Umowa AETR została sporządzona w celach:

·         rozwoju i usprawnienia międzynarodowych przewozów drogowych pasażerów i ładunków,

·         zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego,

·         uregulowania niektórych warunków zatrudnienia w międzynarodowym transporcie drogowym zgodnie z zasadami Międzynarodowej Organizacji Pracy,

·         wspólnego ustalenia niektórych środków zapewniających jej przestrzeganie[5].

Umowa AETR określa wiek kierowcy, czas prowadzenia pojazdu, przerwy, czas odpoczynku kierowcy, obowiązek montowania i używania urządzenia kontrolnego, obowiązek homologacji i kontroli urządzenia kontrolnego i tp. Obecnie członkami tej umowy są następujące państwa: Francja, Belgia, Włochy, Holandia, Portugalia, Wielka Brytania, Irlandia, Niemcy, Luksemburg, Hiszpania, Austria, Szwecja, Polska, Norwegia, Dania, Grecja, Czechy, Słowacja, Bośnia i Hercegowina, Słowenia, Białoruś, Estonia, Jugosławia, Łotwa, Mołdawia, Chorwacja i Rosja.

 

W ramach okresu przejściowego polskie firmy transportowe będą musiały się dostosować do wielu zmian w zakresie regulacji prawnych ponieważ po zniknięciu granic celnych obowiązywać będą jednolite przepisy prawne dotyczące świadczenia usług spedycyjnych. Główne wymagania będą dotyczyć kwestii przygotowania dokumentów handlowo-transportowych, a także wprowadzenia zasad w zakresie stosowania opakowań, oznakowania ładunków, a także standardów jakościowych i sanitarnych.

---

[1] Lesiak Jerzy, Lesiak Marek, Czynniki obniżające konkurencyjność polskich przewoźników w relacjach z krajamiUE, STL, nr. 7-8/2002, str.60

[2] Ibidem, str. 62

[3] AETR – „Accord europeen relatif au travail des equipages des vechicules effectuant des transports internationaux par route”

[4] Ibidem

[5] Ibidem