Transport lotniczy

Obecnie transport lotniczy to prężnie rozwijająca się część nowoczesnego frachtu. Biorąc pod uwagę lata po drugiej wojnie światowej ma on tendencję rosnącą. Dokładając do tego jego niewątpliwą zaletę, tzn. szybkość oraz coraz większy popyt na przesyłki „dom-dom” można stwierdzić, iż w ciągu najbliższych lat jego znaczenie wzrośnie jeszcze bardziej.

Przyczyniające się do wysokiego prestiżu tej gałęzi transportu samoloty możemy podzielić na dwie grupy:

1.   Samoloty pasażerskie – to takie samoloty, dla których głównym ładunkiem są pasażerowie i dlatego cały układ samolotu jest przystosowany do tego, aby dostarczyć im maksymalnej wygody przy zachowaniu odpowiednich warunków bezpieczeństwa lotu,

2.   Samoloty frachtowe – to takie, dla których głównym ładunkiem jest przewożony towar lub inaczej „cargo lotnicze”. Są to różnego rodzaju paczki, skrzynie, palety oraz kontenery, które na podstawie odrębnych przepisów dopuszczono do przewozów drogą lotniczą. Samoloty latające na liniach regularnych, tzn. takich które wyszczególniono w odpowiednich rozkładach lotów mogą zabrać od kilkudziesięciu do sześciuset m³ objętości ładunku, zaś w tonach od kilkuset kilogramów do stu ton. Zdarzają się jednak przypadki, iż dany przedmiot nie kwalifikuje się jako fracht lotniczy, gdyż nie mieści się w kadłubie samolotu. Alternatywą jest wtedy albo większy samolot, albo inny transport, np. morski, który posiada pod tym względem większe możliwości.

W przewozach lotniczych występuje kilka rodzajów stawek:

1.   Normalne – dzielą się one na stawki podstawowe dla przesyłek poniżej 45 kg oraz na ilościowe dla przesyłek powyżej 45 kg,

2.   Ulgowe – przyznawane agentom IATA – spedytorom,

3.   Klasyfikacyjne – określają zasady stosowania stawek wyższych lub niższych niż normalne.
Stawki wyższe niż normalne stosuje się w następujących przypadkach:

a)  przewozy rzeczy wartościowych,

b) przewozy zwłok i prochów ludzkich,

c)  przewozy towarów łatwo psujących się.

4.   Ładunkowe – bez względu na ilość towaru; ceną wyjściową jest cena palety lub kontenera lotniczego.

IATA – Międzynarodowa organizacja skupiająca przewoźników i agentów lotniczych opracowała wyżej wymienione stawki na podstawie kosztów działania średniej wielkości towarzystwa lotniczego. Wartości tych stawek oraz przepisy są aktualizowane i publikowane kilka razy w roku w dwóch periodykach:

1.   Air Cargo Tariff – cennik stawek za przewozy lotnicze,

Air Cargo Rules – zbiór przepisów lotniczych. [5]