Logistyczne klasyfikacje zapasów

Z logistycznego punktu widzenia można wyodrębnić funkcjonalną klasyfikację zapasów, która obejmuje zapasy:[1]

1.   cykliczne,

2.   w tranzycie,

3.   bezpieczeństwa (buforowe),

4.   sezonowe,

5.   promocyjne,

6.   ryzyka,

7.  zbędne.

         Pierwsza grupa zapasów uwzględnia zapasy materiałów, części i produkcji zgromadzone w newralgicznych punktach systemu logistycznego na styku poszczególnych ogniw łańcucha logistycznego, aby uniezależnić od siebie poszczególne ogniwa. Zapasy te mógł szybko i efektywnie odreagować na promocję rynkową lub zmiany cen produktów, które firma zamierza “ciągnąć” kanałem zabezpieczają ogniwa łańcucha logistycznego przed niedoborami, zatrzymaniem produkcji i spadkiem jej poziomu, pozwalając kontynuować proces produkcyjny płynnie i rytmicznie.
         Zapasy w tranzycie obejmują surowce, półprodukty, wyroby gotowe przemieszczane z magazynów firmy do hurtowni, lecz jeszcze nieodebrane w hurtowni, a także surowce w tzw. przepływie odbywającym się w procesie produkcyjnym oraz zapasy przenoszone z jednych wydziałów do drugich.

         Zapasy buforowe przechowuje się w razie nieprzewidzianych wahań w wielkości dostaw, czasie dostaw i zapotrzebowaniu. W momencie, gdy zamówienia nie nadchodzą w oczekiwanym czasie, albo poziom zapotrzebowania jest niższy niż oczekiwano, zapasy buforowe zmniejszają ryzyko braku zapasu i chronią firmę przed niepewnością.
         Zapasy promocyjne tworzone są po to, aby logistyczny system dystrybucyjnym oferując go klientom. Z tego też powodu firmy często gromadzą takie produkty, jak: telewizory, odzież, wyroby tytoniowe. Wiele akcji promocyjnych zawdzięcza swój sukces zdolności logistycznego systemu firmy do zarzucenia rynku dużą ilością produktów stosunkowo krótkim czasie.

         Zapasy ryzyka stanowią ochronę firmy przed wzrostem cen lub zabezpieczają dostępność materiałów i wyrobów gotowych niezbędnych w procesie wytwórczym. Przykładowo, firmy amerykańskie gromadzą części i podzespoły pochodzące z firm dostawczych położonych w Korei, Japonii, Signapurze. Właściwy zapas zabezpiecza firmy przed ryzykiem związanym z brakiem dostawy czy np. nagłą zmianą taryf, kontyngentami importowymi.

---

[1] D. Kempny, op. cit.,., s. 17-19.